"Κάθε τόπος κι ένα συναίσθημα..."

Γράφει η Δήμητρα Τράκα

Σκέφτηκες ποτέ αγαπητέ μου αναγνώστη, γιατί πολλές φορές ταξιδεύουμε ξανά και ξανά στα ίδια μέρη; Γιατί επιλέγουμε να επιστρέφουμε εκεί όπου μας τραβάει περισσότερο κι ας έχει η χώρα μας άπειρα μέρη για να επισκεφθούμε κάθε φορά; Γιατί έρχεται η ώρα της επιλογής των διακοπών μας ή ενός σαββατοκύριακου, που θέλουμε ν' αποδράσουμε για να χαλαρώσουμε και να ξεκουραστούμε κι εμείς αντί ν' αναζητούμε τόπους ανεξερεύνητους, διαλέγουμε ασφαλείς προορισμούς;

Τώρα θα μου πεις, πώς σου ήρθε πάλι αυτό βρε Δήμητρα και το λες; Συνήθως πάμε εκεί που αγαπάμε. Αλλά γιατί πάμε εκεί που αγαπάμε;

Συζητούσα με μια φίλη τις προάλλες, για τις καλοκαιρινές διακοπές. Ναι, από τόσο νωρίς. Δεν αποφάσισα κιόλας, απλώς κάναμε μια γενική συζήτηση για το πού θα θέλαμε να είμαστε εκείνη την ώρα και το πού θα θέλαμε να πάμε λίγες μέρες το καλοκαίρι.

Σήμερα το πρωί λοιπόν, που κάθισα να ετοιμάσω ένα ταξιδιωτικό μου άρθρο για την εφημερίδα που συνεργάζομαι και να επιλέξω τον επόμενο προορισμό που θα προτείνω στους αναγνώστες μου, ήρθε στο μυαλό μου η προχθεσινή συζήτηση.  

Έκπληκτη, συνειδητοποίησα ότι ανάμεσα στις πρώτες επιλογές μου για διακοπές ήταν μέρη όπου έχω πάει πολλές φορές στο παρελθόν. Με μια πρόχειρη σκέψη, εκείνη την ώρα της κουβέντας, ταξίδεψα πίσω στο χρόνο και θυμήθηκα όλες τις όμορφες στιγμές που πέρασα εκεί, αλλά ταυτόχρονα αισθάνθηκα πολλά διαφορετικά συναισθήματα για κάθε τόπο.

Σήμερα που το ξανασκέφτομαι, διαπιστώνω πως με κάθε τόπο με δένουν εκτός από τις όμορφες αναμνήσεις και ποικίλα συναισθήματα που μου βγάζει η θύμησή τους. 

Και πριν με περάσετε για καμιά πειραγμένη, όχι ότι δεν είμαι λίγο, αλλά θα σας εξηγήσω αμέσως με παραδείγματα, για να γίνω πιο σαφής.

Θα αναφερθώ σε κάποια από τα μέρη όπου έχω ταξιδέψει κι επιμένω να επισκέπτομαι επανειλημμένα και μου έρχονται στο μυαλό, κάθε φορά που σχεδιάζω μια απόδραση από την καθημερινότητά μου, είτε για ένα εικοσιτετράωρο είτε για λίγες μέρες.

Τα Γιάννενα ας πούμε. Όσοι με γνωρίζουν καλά και ξέρουν ακόμα και τον τόπο καταγωγής μου, θα έπαιρναν όρκο ότι δεν είναι αλήθεια και ότι θα μπορούσα να έχω γεννηθεί εκεί, δίπλα στη λίμνη. Μπορώ να μηδενίσω την απόσταση Θεσσαλονίκη-Γιάννενα και να βρεθώ εκεί, οποιαδήποτε στιγμή που το έχω ανάγκη. Έστω και για λίγες μόνο ώρες. Ο λόγος; Με μαγνητίζει η μελαγχολία και το μυστηριώδες περιβάλλον της λίμνης. Όταν περπατώ κοντά της νιώθω μια γλυκιά μελαγχολία που με γαληνεύει. Στα σκούρα και ήρεμα νερά της, νομίζω πως βλέπω τα σκούρα μάτια ενός ανθρώπου που αγαπώ και την ηρεμία τους που έχω ανάγκη στη ζωή μου. Όταν περιφέρομαι στα σοκάκια της παλιάς πόλης αισθάνομαι να με τυλίγει ένα μυστήριο και σε κάθε στροφή, περιμένω να πεταχτεί εμπρός μου κάποιος μύθος για να με κάνει κομμάτι του. Ακόμα κι όταν φεύγω από εκεί, αισθάνομαι μια θλίψη και μια λαχτάρα για την επόμενη φορά που θα επιστρέψω...

Ένα ταξίδι στην Κέρκυρα αντιθέτως, είναι ένα ταξίδι στο χρώμα, σε άλλες εποχές και σε χαρούμενα συναισθήματα. Λατρεύω να χάνομαι στα στενά καντούνια, ν' ακούω τους κανταδόρους, να φαντάζομαι κοντέσες και κόντιδες στο παλιό κάστρο να περιφέρονται με ύφος χιλίων καρδιναλίων και να κρύβομαι στη Σπιανάδα, μετά από ατελείωτα σουλάτσα στο Λιστόν. Μπορώ να κάτσω με τις ώρες τα βράδια, ψηλά στο παλιό Φρούριο και να κοιτώ την Κέρκυρα φωτισμένη και κάπου στο μεγάλο πάρκο απέναντι ν' ακούω τις φιλαρμονικές που παίζουν ασταμάτητα. Και λίγες ώρες μετά το ξημέρωμα να σκαρφαλώνω στο μοναστήρι του Παντοκράτορα και να σηκώνω ψηλά τα χέρια μου, έχοντας τη ψευδαίσθηση πως θ' αγγίξω τον ουρανό, αφού βρίσκομαι στο πιο ψηλό σημείο του νησιού και στα πόδια μου απλώνεται ένας αλλιώτικος κόσμος. Ένας κόσμος χρωματιστός και χαρούμενος .Ένας κόσμος βγαλμένος λες από παραμύθι...

Αίσθημα ελευθερίας, με πλημμυρίζει κάθε φορά που πατώ το πόδι μου στη Νάξο. Σαν κατέβω από το καράβι, βάζω στα πόδια μου φτερά και δεν σταματώ να περπατώ και να εξερευνώ κάθε γωνιά της, παγώνοντας το χρόνο, ώσπου να έρθει να με πάρει το επόμενο καράβι. Από την ώρα που θα ανοίξω τα μάτια μου, μέχρι το σκοτάδι να πέσει και πάλι πυκνό και ο Μορφέας να με ταξιδέψει σε δικούς του προορισμούς, εγώ λες και μπαίνω στη πρίζα και δεν έχω σταματημό. Να περπατήσω. Να σκαρφαλώσω στα ψηλά για ν' απολαύσω τη θέα. Να δοκιμάσω λιχουδιές. Να μιλήσω με ανθρώπους. Ν' αποθανατίσω εικόνες. Να γεμίσω τα πνευμόνια μου θα αέρα θαλασσινό, αέρα ελευθερίας. Και στο τέλος της μέρας, να γίνω κι εγώ μια μικρή φιγούρα στο κάδρο της φωτισμένης Πορτάρας, που στέκει ίδια γιγάντια μαρμάρινη πύλη στην είσοδο των Κυκλάδων και καλωσορίζει τον επισκέπτη εδώ και αιώνες...

Αίσθημα πολυτέλειας με γεμίζει η κοσμοπολίτικη Λευκάδα. Αν σταθείς πάνω στη "γέφυρα των στεναγμών" την ώρα του ηλιοβασιλέματος, θα μαγευτείς από τα χρώματά του ήλιου την ώρα που βυθίζεται στη θάλασσα. Κι αν στρέψεις το βλέμμα σου προς το λιμάνι, θα ζαλιστείς από τον κόσμο που πηγαινοέρχεται ασταμάτητα και τα αραγμένα κότερα που χορεύουν στο ρυθμό της θάλασσας. Κι αφού χαζέψεις στις βιτρίνες με τα περίτεχνα κι εντυπωσιακά μουράνο, επιβιβάσου στο ξύλινο καράβι κι απόλαυσε ένα κοκτέιλ. Λίγες στιγμές πολυτέλειας όλοι έχουμε ανάγκη...

Γίνομαι ξανά παιδί όταν επισκέπτομαι κάθε χρόνο τη Δράμα. Μπερδεύομαι με τους λιλιπούτειους επισκέπτες, καθώς μπαίνω στη Χριστουγεννιάτικη "ονειρούπολη". Μ' ένα φουντωτό μαλλί της γριάς στο χέρι, χάνομαι ανάμεσα στα πολύχρωμα και φωτισμένα σπιτάκια των ξωτικών και γεύομαι τη γλύκα της χαράς μαζί τους. Κι όταν αποκαμωμένη αποζητώ λίγη ησυχία, κρύβομαι στο πάρκο της Αγίας Βαρβάρας δίπλα στο εκκλησάκι, παρέα με τα χρυσόψαρα και τις πάπιες που γλιστρούν στα νερά της λιμνούλας.

Κι όταν η ψυχή μου έχει ανάγκη από γαλήνη και κατάνυξη, σκαρφαλώνω ψηλά, πολύ ψηλά στο Μεγάλο Μετέωρο. Και λίγο πριν σημάνουν οι καμπάνες της Ανάστασης, στέκομαι κάτω από τον ίσκιο των μεγάλων βράχων για να μοιραστώ ευχές και το Χριστός Ανέστη με τους ντόπιους. Εκεί θ' απολαύσω τα θεία Πάθη και θ' αφήσω την ψυχή μου ελεύθερη να ενωθεί με όλες εκείνες τις ψυχές που αναζητούν τη δική τους Ανάσταση...

Πράσινο, ήρεμα και καθαρά νερά, ησυχία και ρυθμοί που δεν σε αποσυντονίζουν, θα συναντήσω όταν βρεθώ στη Θάσο. Γύρω μου οικογένειες με μικρά παιδιά που πλατσουρίζουν ακίνδυνα στα καταγάλανα νερά κι έπειτα όλοι μαζί απολαμβάνουν νοστιμιές στα ταβερνάκια πλάι στη θάλασσα. Ύστερα βόλτες για παγωτό και λουκουμάδες στα Λιμενάρια και στον Ποτό και το βραδάκι παρέες-παρέες στην αμμουδιά να χαμογελούν ξεκούραστοι κι ευχαριστημένοι από τη χαλαρότητα των διακοπών...

Παράδοση, μύθους και τεχνίτες γούνας ξακουστούς, θ' αντικρίσω καθώς θα πατήσω το πόδι μου στην Καστοριά. Μια βόλτα ανάμεσα στα παλιά αρχοντικά, αμέσως σε στέλνουν πίσω στο χρόνο και κάτω από τα παλιά χαγιάτια, μια γιαγιά λέει ακόμα παραμύθια και μεταφέρει την τέχνη του αργαλειού στις επόμενες γενιές. Υφαντά κρεμασμένα στα μπαλκόνια και γούνες φουντωτές και πολύχρωμες έξω από κάθε μαγαζί μπροστά στη λίμνη, μοιάζουν να περιμένουν εμπόρους που θα τα μεταφέρουν στα πέρατα της οικουμένης για να κάνουν γνωστό τον τόπο της Καστοριάς σε κάθε γωνιά της γης... 

Αν πάω πιο κάτω. προς Πελοπόννησο πλευρά, εκεί θα σταθώ στη Σπάρτη την αγαπημένη μου. Εκεί όπου άφησα πίσω μου κάποτε ανθρώπους χαμογελαστούς κι αγαπημένους και γεύτηκα ντόπιες νοστιμιές και γλυκά του κουταλιού, σερβιρισμένα σε ασημένιο δίσκο, στολισμένο με σεμεδάκι της γιαγιάς και δροσερό νερό στο πλάι. Εκεί όπου άφησα ένα κομμάτι της καρδιάς μου κάποτε και θέλω πάντα να επιστρέφω στο ίδιο φιλόξενο σπίτι κάπου στις Κροκεές, για να συναντήσω μια οικογένεια που έγινε και δική μου...

Κι αν επιστρέψω στο Αιγαίο, στη μυροβόλο Χίο θέλω να ξαναπάω. Να περπατήσω στους δαιδαλώδεις δρόμους του Κάμπου, όπου μοσχοβολιές από εσπεριδοειδή θα ευωδιάσουν το είναι μου. Να κρυφτώ από τον καυτό ήλιο, κάτω από τα μαστιχόδεντρα στα ξακουστά μαστιχοχώρια και να βουτήξω γλυκό υποβρύχιο σε παγωμένο κρυστάλλινο νερό. Κι αφού περιπλανηθώ στα στενά της παλιάς αγοράς, να καταλήξω σ' ένα μικρό παλιό καφενεδάκι, για να γευτώ καφέ στη χόβολη, παρέα με τους γηραιότερους που θα μου αφηγηθούν ιστορίες από τα παλιά. Μια νοσταλγία η Χίος... 

Όμως όσους τόπους κι αν διαβώ και όπου κι αν ταξιδέψω, σε μέρη γνωστά και άγνωστα, πάντα επιστρέφω σε έναν. Στην πόλη μου τη Σαλονίκη. Ναι, τη Σαλονίκη. Έτσι έμαθα να τη λέω από παιδί και θα τη λέω πάντα. Όσα σας περιέγραψα πιο πριν είναι λίγα από τα πολλά, που έχω να θυμάμαι από τα ταξίδια στην όμορφη Ελλάδα μας. Κι όπως ο κάθε ένας από εμάς, έτσι κι εγώ επιστρέφω πάντα στην ασφάλεια του τόπου που γεννήθηκα κι αναστήθηκα. Στον τόπο που αγάπησα. Γιατί το συναίσθημα για τον δικό μου τόπο και είμαι βέβαιη ότι όλοι μας το ίδιο νιώθουμε για το μέρος όπου γεννηθήκαμε και μεγαλώσαμε, είναι ένα. Η αγάπη...